
ARAÇ DEĞER KAYBI NEDİR? ŞARTLARI NELERDİR?
Araç Değer Kaybı
Meydana gelen trafik kazası neticesinde hasar alan ve
bu hasar nedeniyle onarım, bakım, tadilat vb. işlemlerden geçen bir aracın
bundan sonraki süreçte ikinci el piyasasındaki değerini ifade eden bir
kavramdır. Bir başka ifade ile kaza geçiren aracın kazadan sonra ne kadar iyi
bir şekilde tamir edilmiş olursa olsun, ekonomik değerinde meydana gelen
düşüştür.
Hukuk sistemimizde değer kaybı kavramı konusunda
net bir tanım bulunmamakla birlikte; Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali
Sorumluluk Sigortası altında sigortacı, kaza esnasında hatalı olan araç
sahibinin sorumluluklarına müteselsilen yani zincirleme olarak ortak
olmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 1409. maddesine göre ise
trafik kazası esnasında değer kaybı oluşması durumunda meydana gelen kazada
kusurlu olan tarafın trafik sigortası, hem kaza dolayısıyla meydana gelen
hasarı ve zararı karşılamakla, hem de doğrudan zarar olarak kabul gören değer
kaybını telafi etmekle yükümlüdür. Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesine
göre ise; “aracın bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin
zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya
işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi
halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan
zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olur.” şeklinde düzenlemeler
mevcuttur.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Araç değer kaybı rakamı
yargısal süreçte uzman bilirkişililer tarafından yapılmaktadır. Araç değer kaybı hesaplamasında etkisi bulunan pek çok etmen vardır. Buna göre
bu etmenler aşağıdaki belirtildiği gibidir:
- Üretim yılı
- Hasar geçmişi ve niteliği
- Kilometresi
- Marka ve model bilgisi
- Trafiğe çıkış tarihi
- Pazar değeri
Borçlar Kanunu’nun 72. maddesine göre ise araçta
meydana gelen değer kaybını tazmin etme süresi, başka bir deyişle dava açma
süresi kanunen 2 yıllık bir zamanaşımına tabii tutulmuştur. Buna ek olarak
yasal şartların mevcut olması halinde kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren
en fazla 10 yıllık bir zamanaşımı süresi mevcuttur. Yani tarafların kaza
tarihinden itibaren 10 yıl içerisinde dava açmamaları durumunda konu ile ilgili
tüm hakları yasalar önünde düşmektedir Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru
yapmak da , araç değer kaybı tazmini yöntemlerinden bir diğeridir.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilmek için
belli başvuru şartları ve bir başvuru usulü bulunmaktadır. Sigorta Tahkim
Komisyonu’na başvuru gerçekleştirmek için öncelikle; aracın değer kaybı için
ilgili sigorta şirketine yapılan başvurunun karşılanmamış olması yada yetersiz
karşılanmış olması 15 gün içinde ilgili sorunun çözülememiş olması gerekir.
Başvurunun yapılabilmesi için; şikayetçi tarafın daha önce Tüketici Sorunları
Hakem Heyeti’ne başvurmamış olması ve şikayetini sigorta şirketine yazılı
olarak beyan etmiş olması gerekmektedir. Eğer Sigorta Tahkim Kurulu’na yapılan
başvuru olumlu sonuçlanırsa, bahsi geçen sigorta şirketi zarar ödemek
zorunluluğu ile karşı karşıya kalır. Uyuşmazlıkların Sigorta Tahkim
Komisyonu’nca incelenmesi ve değerlendirilmesinin en önemli avantajı ise , en
fazla 4 ay içerisinde başvurunun sonuçlandırılmasıdır.
Araç Değer Kaybı Ne Kadar Sürede Alınabilir?
Araç değer kaybının tahsili için Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurmak
gerektiğini söylemiştik. Böyle bir durumda başvurular ortalama 3-4 aylık süre
içerisinde sonuçlanmaktadır.
Araç Değer Kaybı Talep
Etmek Kendi Aracımın Kayıtlarında Olumsuz Bir Etki Yaratır mı?
Aracınızın
karışmış olduğu maddi hasarlı trafik kazası neticesinde araç değer kaybı talep etmiş olmanız
kendi sigortalarınızdan karşılanan bir bedel değildir. Bu nedenle de araç değer
kaybı talep edilmesi, talepte bulunan kişinin ve aracının kayıtlarında olumsuz
bir durum meydana getirmeyecektir.